Een ander brein is een kans, geen zwakte
“Stop met kinderen vertellen dat er wat mis met ze is, omdat het schoolsysteem waar we aan vasthouden niet voor ze werkt”
Jasper (35) kwam met pijn en moeite de middelbare school door, waarna hij tijdens zijn studie volledig vastliep en depressief werd. Hij bleek ADD te hebben, een inzicht wat hem toen hielp om toe te mogen geven aan het anders zijn. Jasper ging op reis en vond daarmee (letterlijk) de weg die wél bij hem past. Nu werkt hij als AD(H)D coach en helpt hij jongeren om ook hun eigen weg in het leven te ontdekken.
Het werd Jasper allemaal te veel
Op de basisschool kwam Jasper voor een buitenstaander prima mee. Hij kwam een heel eind met logisch nadenken en hoefde daardoor niet zo veel te leren. Wel voelde hij toen al vaak een enorme weerstand. ‘Ik begreep gewoon niet waarom we problemen op moesten lossen, waarvoor het antwoord toch al bekend was. Puur om te kijken of we het deden op de manier zoals de docent voor ogen had’, legt Jasper uit.
Op de middelbare school was het een heel ander verhaal. De verschillende vakken, het wisselen van klaslokalen, de meerdere tentamens in een week; het werd hem allemaal te veel. Daarnaast werd Jasper gepest en buitengesloten, wat hem vreselijk onzeker maakte. ‘Ik was anders en had een ander soort humor. Ook wilde ik te graag een ander helpen en vertelde ik klasgenoten wat ze moesten doen’, licht Jasper toe. Het werd niet begrepen of gewaardeerd.
Havo 4 en 5 kwam Jasper met veel pijn en moeite door. Hij kreeg meer eigen verantwoordelijkheid en er werd een groter beroep gedaan op zijn executive functies. Hij liep steeds meer vast, voelde erg veel weerstand en kreeg last van ontzettende faalangst. Hij had geen idee wat hij wilde in het leven en was door het pesten en het continu vastlopen op school vreselijk onzeker geworden.
Niet klaar voor de volgende stap
Jasper wilde eigenlijk toegepaste psychologie studeren, maar koos – gezien zijn eerdere struggles – voor een minder uitdagende studie: commerciële economie. Samen met een vriend begon hij aan de studie in Deventer en Tilburg. De lesstof interesseerde hem weinig, waardoor deze studie juist extra moeilijk werd. ‘Ook kreeg ik steeds meer vrijheid, waar ik op dat moment gewoon niet mee om kon gaan’, licht Jasper toe.
Toen hij aan zijn scriptie moest beginnen, raakte hij op een dieptepunt. Om hem heen vierde iedereen hun successen en hij liep volledig vast. ‘Ik moest onderzoek doen en ik kon het gewoon niet overzien’, vertelt Jasper. ‘Ook was ik bang voor de volgende stap in het leven. Ik kon amper goed de dag doorkomen, mijn huis opruimen en voor mezelf zorgen. Ik voelde me helemaal niet klaar voor het werkende leven’, vervolgt hij.
Een anders werkend brein is een kans
Jasper werd depressief en stortte volledig in. Zijn moeder had een artikel gelezen in de Libelle over ADD. Toen Jasper het las wist hij het meteen. ‘Dit ben ik, ik had het artikel kunnen schrijven’, zegt hij. Hij stapte in een diagnosetraject en werd inderdaad gediagnosticeerd met ADD. ‘De diagnose was voor mij destijds heel fijn. Ik had dat nodig om mezelf toe te staan om anders te mogen zijn’, zegt Jasper. ‘Een brein dat ‘anders’ werkt zie ik nu als kans, geen zwakte’, vervolgt hij.
Jasper werkt nu als AD(H)D coach. Hij wil (jong) volwassenen ondersteuning bieden, die zich – net als hij vroeger – eenzaam, onzeker en onbegrepen voelen. ‘Voor hen sta ik op. Zodat zij op een dag mogen ervaren wat ik nu weet: dat zij, en hun brein, precies goed zijn zoals ze zijn. Dat er een weg is, speciaal voor hen. Een weg die past bij hoe hun brein werkt’, licht Jasper toe.
Een schoolsysteem dat niet past
Het (school)systeem verwacht van iedereen hetzelfde en fouten maken ‘mag’ niet. ‘Fouten zouden aangemoedigd moeten worden, niet afgestraft. Het hoort bij het leven en helpt je te leren en te ontdekken’, geeft Jasper aan. Als een kind niet goed kan rekenen, dan wordt het verplicht dat meer te oefenen. Maar is het niet logischer om een kind juist aan te moedigen te doen waar deze goed in is? ‘Weet je hoeveel Picasso’s en Annie M.G. Schmidts er verloren gaan?’, zegt Jasper.
Jasper legt uit dat we als mensen vaak vast blijven houden aan wat altijd van ons verwacht werd, wat vervolgens het geluk en de gezondheid van onze eigen kinderen in de weg staat. Hij ziet het veel bij zijn cliënten. Als een kind bepaald gedrag vertoont, dan is dit een vorm van communiceren, om aan te geven dat iets niet past. Ouders spreken die ‘taal’ vaak niet en blijven trouw aan hun eigen overtuigingen en verwachtingen. ‘Stop met kinderen vertellen dat er wat mis met ze is, omdat wij als volwassenen vasthouden aan een schoolsysteem dat niet voor ze werkt’, zegt Jasper.
Jasper is zelf het levende voorbeeld van iemand die in het schoolsysteem veel schade heeft opgelopen en verschillende klachten heeft ontwikkeld, zoals extreme onzekerheden, depressies en angsten. ‘Ik was zo onzeker dat ik zelfs bang was dat mensen me zouden afkeuren vanwege de groente die ik in mijn winkelmandje had liggen, want misschien paste het niet bij het seizoen’, licht Jasper toe. Om te herstellen van alle schade en weer zijn kracht te vinden, heeft Jasper heel wat moeten doen.
Jasper blijft in zijn ontwikkeling investeren
In 2016 vertrok Jasper naar Azië. Hij wist toen meteen: ‘ik wil nooit meer terug’. Met nauwelijks geld op zak vervolgde hij zijn reis in Australië. Hij werkte op diverse plekken, kocht een auto en reisde rond. Deze reis heeft hem ontzettend goed gedaan en het geld wat hij in Australië verdiend had, gaf hem de mogelijkheid om in Nederland voor zichzelf te beginnen. ‘Van wat vroeger als vervelend werd gezien – te graag mensen willen helpen – heb ik nu mijn werk kunnen maken als AD(H)D coach’, zegt hij.
Jasper blijft veel in zijn ontwikkeling investeren en daagt zichzelf continu uit. Zo loopt hij binnenkort zijn eerste marathon. De klachten waar hij vroeger veel last van had liggen zo goed als achter hem. Overprikkeling is wel iets waar hij voor moet oppassen. Soms heeft hij nog wel last van doemgedachtes en in zijn werk loopt hij met sommige taken nog wel tegen weerstand aan. ‘Gelukkig kan ik veel dingen, zoals IT-zaken en de administratie uitbesteden’, licht Jasper toe. Ook het samenzijn en het fysieke contact met zijn vriendin helpen hem erg.
‘Durf je eigen pas te kiezen en anders te zijn’
Jasper hoopt dat steeds meer mensen zullen opstaan, om te laten zien dat het anders kan. Hij hoopt dat hij met zijn verhaal anderen kan inspireren. Want als hij het kan, dan kunnen anderen het ook. ‘Durf je eigen pad te kiezen en anders te zijn. En als mensen daar moeite mee hebben en zich daar ongemakkelijk bij voelen, dan zegt dat iets over hen, niet over jou’, zegt hij.