Neurodivergentie en de invloed van de omgeving
“We zouden onze samenleving wat meer als een mierenkolonie mogen bekijken!”
In de kleuterklas viel ik op: eigenwijs, creatief en het liefst individueel werkend. Pas tegen het eind van de basisschool werd ik getest op hoogbegaafdheid, nadat dit ook bij mijn jongere broers was vastgesteld.
Ik geloof dat dit echt wel geholpen heeft om milder naar mezelf te kijken gedurende de rest van mijn leven. Als kind vond ik het soms moeilijk om aansluiting te vinden. Soms voelde of voel ik me een “vreemde eend” in de bijt. Ik heb soms heel veel moeite met dingen die voor anderen heel makkelijk zijn en dingen waar anderen heel veel moeite me hebben, doe ik soms met twee vingers in de neus.. Het was en is fijn om deze dingen ergens aan te kunnen relateren, in perspectief te kunnen plaatsen.
Ik weet niet hoe ik mezelf had nu gezien als dit perspectief mij eerder in mijn leven niet was aangereikt. Was mijn leven dan anders gelopen? Had ik dan misschien gedacht dat ik “niet sociaal” was, vreemd was en soms moeite heb met simpele dingen? Had ik dan gedacht dat er iets mis was?
Ik blog het afgelopen jaar regelmatig over mijn ervaringen als hoogbegaafde. Wat me opvalt is dat ik regelmatig overlap zie met andere neuro-divergenten. Ik zie verschillen, maar ook veel overeenkomsten. Ik herken me ook in een aantal uitdagingen (waarvan ik er hierboven al een paar noemde) waar deze groep tegenaan loopt.
In een meer “neuro-inclusieve” samenleving is er meer oog voor ieders talenten, in plaats van alléén voor hun uitdagingen. Storend gedrag wordt gezien als “signaalgedrag” dat iemand iets (anders) nodig heeft of niet op zijn/haar plek is, in plaats van dat er iets mis is met die persoon. Mensen worden gewaardeerd om wie ze zijn, niet om wie ze proberen te zijn.
We zouden onze samenleving wat meer als een mierenkolonie mogen bekijken! Er bestaan heel veel verschillende soorten mieren (wel duizenden) met verschillende eigenschappen en gedragingen. Juist doordat verschillende taken en verantwoordelijkheden worden toegewezen aan specifieke groepen binnen de kolonie, kunnen ze efficiënter functioneren en zich aanpassen aan hun omgeving.
Het grote verschil met mensen is dat een mierenkolonie meer als een groot collectief systeem gezien wordt, in plaats van allemaal puur op zichzelf staande individuen. Ieders specialiteit wordt als kracht gezien en als waardevol onderdeel voor het geheel.
De “omgevingsgevoeligheid” die voor veel neurodivergenten een rol speelt, maakt dat context heel belangrijk is. Ik zie dat bij veel neurodivergenten, inclusief mezelf terug: In de juiste context ben ik als een vis in het water, kan ik floreren. In een ongunstige context verdor ik als een bloempje zonder water.
Juist omdat je antenne zo sterk is afgesteld, heb je de informatie over jezelf vooral gehaald uit je omgeving. Het meebewegen in de maatschappij met een neurodivergent brein begint daarom mijns inziens ook met de stap “naar binnen”. Onderzoeken wie jij bent, hoe jij werkt, wat voor jou werkt, hoe het voor jou vóelt. Je omgeving heeft je dat al vaak genoeg verteld vanuit hun referentiekader, maar dat hoeft niet hetzelfde te zijn voor jou.
Om af te sluiten: Wij mensen zijn sociale wezens. We hebben elkaar nodig. We hebben iedereen nodig. Iedereen is waardevol. We mogen als samenleving meer zien als een samenhangend systeem, in plaats van een kunstmatig systeem creëren waar individuele mensen in moeten passen!
—
Mijn naam is Judith Keizer. Partner van Sjoerd en moeder van twee kinderen. Hoe mensen in elkaar zitten en waarom ze doen wat ze doen, zijn vragen die mij al van jongs af aan enorm hebben geboeid. Ook fundamentelere vragen als wat bewustzijn is en waarom we hier op aarde zijn, zijn onderwerpen die me al zolang ik me kan herinneren bezighouden.
In de loop der jaren ben ik mijn hoogbegaafdheid steeds meer gaan omarmen. Ik ben me er steeds meer bewust van wat mijn sterke kanten en mijn valkuilen zijn en richt mijn leven daar bewust op in. Omdat ik zelf weet hoezeer je soms tegen “jezelf” aan kunt lopen als hoogbegaafde, is mijn drive enorm groot om een stukje met anderen mee te lopen in hun zoektocht hierin. Dit doe ik onder andere door middel van de kerntalentenanalyse en coaching op een creatieve manier.
Wil je meer informatie en/of gratis kennismaken? Dat kan via mijn website: https://www.jekerntotbloei.nl