Neuro-divergentie: interessant of irritant? 

‘Opmerkingen zoals: ‘’je doet het expres. Je stelt je gewoon aan. Je bent lui.’’ Snapt niemand dan dat het gewoon een fulltimebaan is om jezelf te hanteren?’

Normaal?

Zie je het voor je? Een, voor de buitenkant, normaal Nederlands meisje. Tien jaar oud. Er lijkt niks aan de hand te zijn. Maar schijn bedriegt. Wat van de buitenkant zo mooi lijkt, is aan de binnenkant soms heel anders! En nee, van een reguliere basisschool moet je niet te veel verwachten. Ook al geef je als tienjarige aan dat je het leven niet meer ziet zitten, dingen te moeilijk zijn, je gepest wordt, nee het enigste wat er gedaan wordt is een poster opgehangen: STOP PESTEN NU!

En verder? ‘’Ga maar naar de GGZ…’’ Prima joh, dan doen we dat.

Intake GGZ:

Cliënte, 10 jaar, heeft depressieve klachten. Kan moeilijk meekomen met leeftijdsgenoten. Is snel overprikkeld. Kan dan ineens een woede-uitbarsting hebben op een veilige plek (thuis). En geeft aan dat ze school ‘’moeilijk’’ vindt.

Wat doen we? Een IQ-test…

Bij de GGZ

Zat ik daar aan een tafeltje met een vrouw. Moest ik gaan voorlezen uit één of ander kleuterboek. Nou alsof ik daar mijn aandacht bij kon houden! Nee hoor, die witte vrachtwagen die buiten langs reed was veel interessanter. En heb je wel eens nagedacht over hoe prachtig een mannetjes duif te werk gaat om een vrouwtjes duif te versieren? Ik kon dat vanaf de tweede verdieping prachtig zien. Het raam keek uit op een boom. Wil je mij nog bij de les houden, dan moet je zeker niet naast zo’n raam gaan zitten!

De uitslag

De uitslag van de IQ-test was niet dat ik dom was of een ontwikkelingsachterstand had, maar dat ik wel erg veel afgeleid was. (Ja hoe zou dat nou komen…) Besloten werd om nog maar even een onderzoekje te doen, alleen dan voor diagnose AD(H)D. En wat bleek? ADD. Attention Deficit Disorder. Oftewel: aandachtstekortstoornis. Nee, niet te snel oordelen nu, het betekent gewoon dat ik:

  • Snel afgeleid ben
  • Alle prikkels tien keer zo intens binnenkomen
  • Mezelf kan verliezen in sociale contacten
  • Een verhoogd risico heb op depressie of andere psychische aandoeningen
  • Dingen bij mij niet meteen binnenkomen doordat ik gewoon even wat meer tijd nodig heb soms
  • Ik op een andere manier denk
  • Soms gewoon heerlijk kan wegdromen
  • Mijn fietssleutel altijd kwijt ben
  • Ik heeeeeel erg langdradig kan zijn; van de hak op de tak springen; en super veel klets…

Oke, stop maar met die negatieve kanten. Er zijn ook positieve kanten:

  • Ik ben creatief
  • Ik ben muzikaal
  • Als ik iets leuk vind schiet ik in een hyperfocus (niet altijd even handig, maar wel leuk😊)
  • Ik geniet ervan om voor anderen te zorgen, te helpen en er te zijn (dat ik hierin mezelf dan ook weleens verlies laat ik maar even achterwege…)

Mijn omgeving

Wat een zegen eigenlijk dat ik dan al die tijd al ouders om me heen heb staan die mij zo goed mogelijk proberen te begrijpen en te helpen! Maar ja, soms kun je even niet zonder therapie… En ook medicatie helpt soms net even wat beter dan dat je door blijft kwakkelen.

Zelf heb ik speltherapie gehad toen ik nog op de basisschool zat. Ook heb ik bij een GGZ-instelling therapie gehad om om te gaan met mijn ADD. Hier kan ik mij zelf niks meer van herinneren. Wel herinner ik me dat ik op latere leeftijd CGT (Cognitieve Gedragstherapie) heb gehad. Dit i.v.m. depressie en angst. Maar ook hierin kwamen veel struggles terug die te herleiden zijn tot ADD.

Mijn ouders zijn denk ik wel van de soort mensen die zeggen: ‘’Niet om elk pijntje zeuren, maar als er serieuze klachten zijn dan ondernemen we actie.’’

En ze hebben gelijk. Erbij blijven zitten en mauwen om alles wat je NIET hebt, ja daar schiet je niks mee op. Kijk naar wat je wél hebt en zoek oplossingen!

De middelbare….

Klinkt theoretisch heel goed. Maar breng dat maar eens in de praktijk op de middelbare school. Beeld je in: 12-jarige. Hoog gevoelig, snel overprikkeld, interesseert zich totaal niet in make-up (en al die dingen waar 12-jarigen zich mee bezig zouden moeten houden). Maar zit liever met een boekje in een hoekje. En bij een te hoog energielevel gaat ze musiceren. Hmmm dat matcht niet echt met leeftijdsgenoten hè? Oké, gevolg: gepest worden. Buitengesloten, uitgelachen, nergens bij horen, niet mee mogen doen met de anderen, nooit een persoon hebben waarmee je in tweetallen een opdracht kunt maken, geen vrienden.

Dat geeft een knauw aan je zelfvertrouwen. En als je dan na een paar jaar eindelijk vrienden hebt, word je tot overmaat van ramp nog eens depressief! Nog meer pilletjes erin, en doorgaan met die banaan….

Waarom ik tóch blij ben

Maar weetje, ik ben stiekem wel heel erg blij met het ‘’stickertje’’ ADD. Waarom? Nou, nu kan ik alles veel beter plaatsen. Eindelijk snap ik waarom ik niet zo goed mee kon komen. Eindelijk snap ik waarom ik zo snel jank. Eindelijk snap ik waarom ik een pesthekel heb aan vuurwerk (en alle andere harde geluiden). Eindelijk snap ik waarom ik nog tot en met mijn 14e incontinent was ’s nachts. Want doordat ik overdag mega overprikkeld werd, kon ik ’s nachts die prikkels niet meer voelen. Ik sliep zo diep dat ik niet merkte dat ik naar het toilet moest. Eindelijk viel alles op zijn plek.

Weet je wat (zelfs nu nog) dan het meest vervelende geluid is om te horen? ‘’Je doet je best niet.’’ of: ‘’je doet het expres. Je stelt je gewoon aan. Je bent lui.’’

MAAR SNAPT NIEMAND DAN DAT HET GEWOON EEN FULLTIME BAAN IS OM JEZELF TE HANTEREN?

Onderschat het niet!

Leven met ADD, waaruit depressiegevoeligheid én angsten voortkomen, is echt niet iets wat zo maar even weggeduwd kan worden. Nee, nu zeg ik niet dat we allemaal in een koor bij mekaar moeten staan en heel zielig gaan lopen mauwen omdat het leven toch zo verschrikkelijk zwaar is. Nee, dat is niet de oplossing.

Hoe dan wel?

Zelf denk ik dat erkenning de eerste stap is. Erken dat je ADD, ADHD, autisme of wat voor ‘’stoornis’’ dan ook hebt. En wees begripvol voor jezelf. Door je ‘’stoornis’’ zul je niet altijd even snel en even goed zijn als de rest. De maatschappij gaat tegenwoordig bijna uit van perfecte mensen, maar dat zijn we gewoon niet. Weet ook dat het soms gewoon verdraaid lastig is. Waar andere mensen misschien helemaal geen moeite mee hebben, kan iets voor jou wel gewoon super lastig zijn. Denk aan een verjaardag, een bijeenkomst of een ander evenement waar veel prikkels zijn.

Maar probeer ook je ‘’stoornis’’ niet te onderwaarderen. Er zitten namelijk ook gewoon verdraaid leuke kanten aan! Ik zie bij mezelf bijvoorbeeld creativiteit en muzikaliteit als twee hele grote talenten die de ADD met zich meebrengt.

Ohja en trouwens, wees soms ook gewoon blij dat je niet tegen zoveel prikkels kunt: moet je nagaan, als je elk evenement, feestje, bijeenkomst of wat dan ook zou bij moeten wonen. Dan worden zelfs de ‘’normale’’ mensen al gek! En mensen die weten dat ik ADD heb, snappen het gewoon als ik zeg dat ik niet naar een verjaardag kan komen omdat ik ‘’moe’’ ben. Ja, soms heb je gewoon even me-time nodig! Heerlijk toch, die ADD?!

Het CBR…

Heerlijk, die ADD. Ja, behalve bij het CBR…. Oh jongens wat kan ik boos worden als het gaat om dat soort geneuzel. Verschrikkelijk wat een geldklopperij! Voor de verplichte online test betaal je al even 40 euro. Ja oeps als je medicatie slikt dan moet je sowieso op bezoek komen. Kom je daar, gaan ze dezelfde vragen stellen als bij de online vragenlijst. En het is ook nog eens tijdsgebonden, want hoe langer je er zit hoe meer je kunt betalen. Voor een ADD-er die nogal wat moeite heeft met kort en bondig spreken is dat wel een uitdaging! Vervolgens komt de ‘’echte’’ dokter nog even een praatje maken. En als je geluk hebt hoef je nooit meer terug te komen. (Wel even die 160 euro betalen a.u.b. EN HET LIEFST CONTANT!!!)
Behoor je tot de categorie ‘’minder gelukkigen’’ dan heb je kans dat je elke 1,2,3, 5 of 10 jaar terug moet komen.

En nu?

Ja, hoe is het nu dan? Als jongvolwassene in de hectische maatschappij, hoe kun je dan met ADD functioneren?
Ik heb door de jaren heen een aantal hele praktische handvatten gekregen én ontwikkeld:

  • Noisecanceling koptelefoon (Wat een uitvinding! Zo is boodschappen doen toch nog leuk…)
  • Keykoord (voor die sleutels die ik altijd kwijtraak…)
  • Medicijncassette (omdat ik anders mn pilletjes vergeet)
  • Wekkers, alarmen, takenlijstjes (Kleine tip: zet je wekker aan de andere kant van je kamer neer, want anders druk je hem uit en slaap je gewoon verder…🙈)
  • Papieren agenda (Zo ideaal!)

Nu zeg ik niet dat door deze kleine foefjes het leven ineens makkelijk is geworden. Zeker niet. Er zijn gewoon struggle momenten. Er zijn gewoon momenten waarop je het even niet meer ziet zitten. En dat is oké!

Geloof

Zelf ben ik een christen. Aan mijn geloof hecht ik enorm veel waarde. Nu is van AD(H)D -ers sowieso al wel bekend dat je alles veel intenser beleeft, maar op dit gebied geldt dat al helemaal! En voor mij is het zo helpend dat ik mijn ‘’shit’’ los mag laten!

Elke dag krijg ik weer genoeg energie om de dag aan te kunnen. En als ik een dag helemaal verprutst heb? Ja, ook dat kan ik intens ervaren. Maar juist ook dan kan ik troost vinden in de God waarin ik geloof.

Maakt geloven het leven van een ADD-er dan niet juist veel moeilijker? NEE! Absoluut niet! Zeker, je hebt op dit gebied ook je taken en verantwoordelijkheden. Maar ik ervaar persoonlijk dat ik juist op dit gebied de meeste steun en kracht ervaar om weer door te kunnen in het leven!

Tot slot…

Had ik al gezegd dat ik langdradig ben? Ja sorry, ik ben alweer veeeeeel te veel aan het schrijven…

Ik hoop dat je in ieder geval wat aan dit verhaal hebt gehad. De belangrijkste boodschap? Pfieuw dat is echt één van de meest moeilijke stukjes in zo’n verhaal…. Oke de drie belangrijkste boodschappen dan:

  • Wees jezelf, er zijn al anderen genoeg (persoonlijk geloof ik ook dat het juist Gods plan was om iedereen net even een tikkeltje anders te maken, dat maakt de wereld net even iets diverser en leuker!)
  • Je bent niet gek! (Juist interessant omdat je net even wat anders bent dan de rest!)
  • Bekijk de positieve kanten van je ‘’stoornis’’, want die zijn er echt!

En besef ook dat je anderen niet kunt veranderen. Ik kan in mn eentje ook niet de hele maatschappij veranderen. Maar om een open houding, binnen de samenleving, richting neurodivergentie te krijgen, is het van groot belang dat je praat! Echt, wees open over je aandoening, stoornis of What ever. HET IS GEEN SCHANDE!!! Jij maakt, met jouw ‘’anders zijn’’, de wereld juist net even een stukje mooier en interessanter! Anders wordt het toch zo verschrikkelijk saai…😊

Helpt mijn geloof mij hierin nog? Ja, zeker! Ik geloof dat dit leven tijdelijk is. Na dit leven mag ik voor altijd bij de Heere zijn. Dan heb ik geen last meer van mijn ADD en andere psychische noden. Want daar is alles perfect!

Blijf volhouden mede-neurodivergenten!
Groetjes van een knotsgekke ADD-er (18)