Van lomschool naar hb-cafe
“Mijn hele leven ben ik beschermd en werd ik aangemoedigd om voor de ‘makkelijke’ weg te kiezen. Maar die is juist heel moeilijk als je uitgedaagd wilt worden.”
Marc Van Hamersveld (46) werd te vroeg geboren en had daardoor een ontwikkelingsachterstand. Hij ging naar een lomschool: een ervaring en een ‘label’ die hem de rest van zijn leven blijven achtervolgen. Marc is nu vaak te vinden bij mensen die, net als hij, het leven met meer intensiteit en diepgang beleven. Ook heeft hij een methode ontwikkeld, waarmee hij mensen en organisaties helpt los te komen van (zelf)opgelegde labels.
Te vroeg geboren
Marc werd te vroeg geboren en had daardoor een ontwikkelingsachterstand. Hij was te klein, erg gevoelig en lag fysiek, emotioneel en cognitief zo’n 4 jaar achter op zijn leeftijdsgenootjes. Hij ging naar de lomschool, maar zat daar niet op zijn plek. ‘Er zaten kinderen met ernstige problemen, waardoor we enorm beschermd werden. Er was geen enkele uitdaging’, licht Marc toe.
Na de lomschool ging hij naar het individueel voortgezet onderwijs genaamd; IVO MAVO. Deze lesmethode gaat uit van de individuele kracht, waarbij je als leerling vrijheid krijgt om de lesstof op jouw tempo tot je te nemen. De lesstof vond hij weinig interessant, behalve vakken zoals geschiedenis en aardrijkskunde, want daar zat een echt verhaal achter.
Op school was Marc niet zichzelf. ‘Ik bewoog continu mee met mijn omgeving, om niet op te vallen of af te wijken’, vertelt Marc. De overgang van een dorpse naar een school in de stad was daar deels de oorzaak van, gezien de cultuur harder was en de motivatie om te leren ontbrak bij veel medeleerlingen. Thuis was Marc wel meer zoals hij was, maar dan vaak te uitgelaten en te druk, wat dan ook niet helemaal gewaardeerd werd.
Rond zijn 20ste had Marc zijn ontwikkelingsachterstand zo goed als ingehaald, maar hij bleef zich de vreemde eend in de bijt voelen.
De hotelschool
Marc startte met de hotelschool, maar werd daar gepest. Hij werd uitgescholden en door een aantal jongens geïntimideerd tijdens de les. ‘Deze tijd heeft echt een enorme impact op me gehad’, geeft Marc aan. ‘Ik probeerde het pestgedrag te verklaren, om het zo minder zwaar voor mezelf te maken. Ik was ‘anders’, dus het was logisch dat kinderen me pestten’, vertelde hij zichzelf.
Mede door de pesterijen besloot Marc te stoppen met de opleiding, waarna hij werk vond in een fabriek. De herrie, harde muziek, de felle lichten, sterke geuren en het repeterende werk. Hij zat daar totaal niet op zijn plek. Hij kwam vaak te laat en werd ontslagen, waarna hij opnieuw werk vond in een fabriek. Hij moest daar washandjes vouwen en werkte met mensen met wie hij geen aansluiting vond. Dit was het dieptepunt waarop hij zich vragen ging stellen, zoals: ‘wat dan wel?’ Soms moet je diepte van een crisis ervaren om open te staan voor nieuwe perspectieven, is hij van overtuigd.
Een reddingsboei
‘Mijn hele leven ben ik beschermd en werd ik aangemoedigd om voor de ‘makkelijke’ weg te kiezen. Maar die is juist heel moeilijk als je uitgedaagd wilt worden’, vertelt Marc. Hij bruiste van de energie en had veel vooruitstrevende en ‘out of the box’ ideeën, maar kon deze niet kwijt in de ‘veilige’ keuzes, waardoor hij steeds dieper zonk. Een jongen die hij kende van sporten studeerde ICT in Zwolle en Marc besloot hetzelfde te gaan doen. ‘Achteraf was dit echt een reddingsboei voor me’, vertelt hij.
Sinds de ICT-opleiding is Marc steeds meer zijn eigen weg gaan zoeken. Hij startte zijn schoolstage in Amsterdam, zijn jeugdliefde, de stad waar alles kan. Hij begon steeds meer uit te vinden wie hij was en koos vaker een alternatieve weg, buiten de gebaande wegen. Hij bleef zich echter wel met mensen omringen die hem eerder veiligheid boden dan hem de ruimte gave om zichzelf te zijn. Na een korte periode in Amsterdam gewerkt te hebben vervolgde hij zijn carrière elders.
Hij legt uit; ‘Amsterdam had op die leeftijd alles om mijzelf te ontplooien, te omringen met een diversiteit aan mensen, ik koos echter voor de veiligheid – het wonen in Nijkerk, de geboortegrond.’ Het vrat aan hem, geeft hij aan. ‘De durf niet hebben om te verhuizen naar de ‘grote stad’, omdat mijn omgeving (ouders) me dit afraadde.’ Hij vertelt dat hij het beeld op mijn netvlies had staan dat Amsterdam onveilig voor hem zou zijn. Niets was minder waar. Juist op deze plek kon hij zichzelf zijn, bleek achteraf.
AD(H)D medicatie
Op zijn werk voelde Marc zich vaak nog onbegrepen en werden zijn acties niet altijd gewaardeerd. ‘Gevolgen van keuzes zag ik vaak al mijlenver aankomen, wat ik dan graag communiceerde’, vertelt hij. Marc bleef het gevoel hebben zichzelf te moeten onderdrukken, wat erg veel moeite kostte en wat vaak onmogelijk was. Omdat hij wel graag naar wens wilde functioneren op zijn werk, zocht hij zelfs de oplossing in AD(H)D medicatie.
Of Marc ook echt AD(H)D heeft, dat is niet duidelijk. Hij denkt van niet. ‘Ik heb me ingelezen en de vragen tijdens het AD(H)D diagnosetraject zo beantwoord, dat ik de diagnose wel moest krijgen. Ik wilde die medicatie. Het was naar mijn idee de enige manier om mij te identificeren met iets waarin ik mijzelf kon herkennen en waaraan ik uiting kon geven aan mijn buitenwereld – als verklaring.’
Het bleek een lange periode van schijnveiligheid, het zoeken naar middelen om mijzelf te onderdrukken en gedrag aan te leren dat de norm leek te zijn. ‘Ik ‘leerde’ mijn agenda gebruiken, op tijd komen en mijn week indelen op kleuren, alsof ik incappebel was, niks kon, zo voelde ik mij vaak.’ Hij vervolgt; ‘ik was mijzelf meer kwijt dan ooit tevoren, de medicijnen verdoofde mijn eigenheid, ik herkende mijn eigen gedrag niet meer en leefde echt op een overlevingsstand.’
Hij vertelt dat de onderdrukking ook een schadelijk effect had. Hij kreeg last van paniek-en angstaanvallen, want hij kon zijn energie niet kwijt. De angst om het ‘verkeerd’ te doen in de ogen van anderen was de olie op het vuur, ik zat echt vast in mijn lijf’, licht hij toe. Het was letterlijk medicijnen (oxazepam) gebruiken als reactie tegen de medicijnen (ritalin). Een bizarre situatie.
Burn-out
In de aanloop naar de burn-out, rond zijn 40ste, had Marc de psychische hulpverlening afgezworen. Hij had zich gevonden in de hooggevoeldigheid (HSP), de karaktereigenschap waar hij zich volledig in herkende. ‘Niet meer zoeken naar een valse identiteit maar mijzelf vinden in de eigenschappen die als een warme jas voelen.’
De Burn-out was onherroepelijk het resultaat van een mix aan (h)erkenning binnen het HSP zijn en zijn geconditioneerde gedrag uit het verleden. ‘De twee werelden kwam samen als een ‘big bang’’, vertelt hij. ‘De pijnlijke ‘waarheid’ kwam naar buiten, ik had mij altijd aangepast en een kunstmatig leven geleid, met alle emotionele, fysieke, mentale gevolgen van dien.’
De Burn-out periode heeft Marc gebruikt om zijn leven drastisch te veranderen. Hij is zich in uiteenlopende thema’s gaan verdiepen – zoals lichaamswerk, tantra, mankracht en filosofie – om zijn uitdagingen op verschillende manieren te benaderen. Niet langer schaamte en angst, maar een houding naar buiten toe met openheid en vertrouwen. Hij omringt zich nu met mensen die resoneren met zijn levenswijze, hem kunnen inspireren, en die niet langer de veiligheid buiten zichzelf zoeken, maar deze diep van binnen voelen.
Meer dan vanuit de psychologie
In de nasleep van zijn burn-out heeft hij zijn HBO opleiding (informatiebeveiliging) afgerond, de afsluiting van een periode waarin hij herkenning wilde voor zijn leer-en denkniveau. Mede door deze mijlpaal, die niet dat gevoel bracht, zoekt hij naar manieren om zich los te maken van de labels en overtuigingen die hem zijn leven hebben achtervolgd. Hij ontwikkelde een methode om zichzelf beter te begrijpen, door zijn ‘zijn’ vanuit verschillende invalshoeken te benaderen en zichzelf op een allesomvattende manier in kaart te brengen.
‘Ons zijn – en de problemen of uitdagingen – die we ervaren als mens, worden nu vooral benaderd en geclassificeerd vanuit de psychologie, wat resulteert in het ‘labelen’ met diagnoses’, zegt Marc. Hij legt uit dat er veel meer manieren zijn om een persoon, diens zijn, kunnen, krachten en zwaktes te benaderen, door bijvoorbeeld ook vanuit de filosofie, spiritualiteit en mythologie te kijken.
Unlabel Yourself
Met zijn methode, genaamd Unlabel Yourself, helpt hij nu ook anderen om hun ‘zijn’ in kaart te brengen, waarna zij heel bewust keuzes kunnen maken. ‘Welke overtuiging hoort bij welke ervaring? Wat past bij je persoonlijkheid? Vanuit welke invalshoek benader je welk onderdeel? Welke ‘labels’ neem je mee en wat laat je los?’, licht Marc toe.
Met deze methode helpt hij mensen de regie te nemen over hun leven en keuzes te maken die écht bij hen passen. Ook zet hij deze methode in binnen organisaties, om problemen, uitdagingen en functioneren, op een vernieuwende manier te benaderen. Daarnaast is hij een programma gestart, speciaal voor ‘intense mannen’ – zoals hijzelf.
Tot slot stapt deze man binnenkort het HB-café binnen; niet als bevestiging, maar om te onderzoeken of er leuke gesprekken mogelijk zijn en om te kijken of er interessante samenwerkingen kunnen ontstaan. Eigenwijs op de eigen manier. En ja, Marc woont nu in Amsterdam 😊.